Rynek powłok w Afryce: szanse i wady Nowego Roku

Oczekuje się, że gospodarka Afryki odnotuje niewielki wzrost w 2024 r., a rządy na tym kontynencie przewidują dalszą ekspansję gospodarczą w 2025 r. Utoruje to drogę do ożywienia i wdrożenia projektów infrastrukturalnych, zwłaszcza w transporcie, energetyce i budownictwie mieszkaniowym, które zwykle wiążą się ze zwiększonym zużyciem różnego rodzaju powłok.

Nowa prognoza gospodarcza dla Afryki, opracowana przez regionalny Afrykański Bank Rozwoju (AfDB), przewiduje, że gospodarka kontynentu wzrośnie o 3,7% w 2024 r. i 4,3% w 2025 r.

„Prognozowane odbicie średniego wzrostu gospodarczego w Afryce będzie miało miejsce przede wszystkim we wschodniej Afryce (wzrost o 3,4 punktu procentowego) oraz południowej i zachodniej Afryce (wzrost o 0,6 punktu procentowego w każdym z tych regionów)” – czytamy w raporcie AfDB.

Bank dodaje, że co najmniej 40 krajów afrykańskich „odnotuje wyższy wzrost w 2024 r. w porównaniu z 2023 r., a liczba krajów ze wskaźnikiem wzrostu przekraczającym 5% wzrośnie do 17”.

Choć ten przewidywany wzrost jest niewielki, ma on wesprzeć działania Afryki zmierzające do zmniejszenia ciężaru zadłużenia zewnętrznego, przyspieszyć realizację bieżących i opóźnionych projektów infrastrukturalnych, zwłaszcza w zakresie mieszkań socjalnych, dróg, kolei, a także instytucji edukacyjnych, które mają pomieścić szybko rosnącą populację studentów.

Projekty infrastrukturalne

Pod koniec 2024 r. w wielu krajach Afryki realizowane są liczne projekty infrastrukturalne. Niektórzy dostawcy powłok w regionie odnotowali wzrost przychodów ze sprzedaży w pierwszym, drugim i trzecim kwartale roku, co jest efektem dobrych wyników sektorów produkcyjnych, takich jak przemysł motoryzacyjny, oraz dodatkowych inwestycji w sektorze mieszkaniowym.

Na przykład jeden z największych producentów farb w Afryce Wschodniej, założona w 1958 r. firma Crown Paints (Kenya) PLC, odnotowała 10-procentowy wzrost przychodów w pierwszym półroczu zakończonym 30 czerwca 2024 r., osiągając 47,6 mln USD w porównaniu z 43 mln USD w roku poprzednim.

Zysk spółki przed opodatkowaniem wyniósł 1,1 mln USD w porównaniu do 568 700 USD w okresie zakończonym 30 czerwca 2023 r., co stanowi wzrost przypisywany „wzrostowi wolumenu sprzedaży”.

„Na ogólną rentowność wpłynęło również umocnienie szylinga kenijskiego względem głównych walut światowych w okresie zakończonym 30 czerwca 2024 r., a korzystne kursy walut zapewniły stabilność cen importowanych surowców” – powiedział Conrad Nyikuri, sekretarz spółki Crown Paints.

Dobre wyniki firmy Crown Paints mają efekt domina na podaż niektórych marek należących do globalnych graczy rynkowych, których produkty firma dystrybuuje w Afryce Wschodniej.

Oprócz własnej gamy lakierów samochodowych, dostępnych pod marką Motocryl na rynku nieformalnym, Crown Paints dostarcza również markę Duco, a także wiodące na świecie produkty firm Nexa Autocolour (PPG) i Duxone (Axalta Coating Systems), a także Pidilite, wiodącego producenta klejów i chemii budowlanej. Natomiast gama lakierów Crown Silicone jest produkowana na licencji firmy Wacker Chemie AG.

Z kolei gigant specjalizujący się w powłokach dla przemysłu naftowego, gazowego i morskiego, Akzo Nobel, z którym Crown Paints ma umowę na dostawy, informuje, że jego sprzedaż w Afryce, rynku należącym do regionu Europy i Bliskiego Wschodu, odnotowała organiczny wzrost sprzedaży o 2% i przychody na poziomie 1% w trzecim kwartale 2024 roku. Firma twierdzi, że organiczny wzrost sprzedaży był w dużej mierze napędzany przez „pozytywne ceny”.

Podobnie pozytywne prognozy przedstawiła firma PPG Industries, która stwierdziła, że ​​„sprzedaż organiczna powłok architektonicznych w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Afryce w ujęciu rok do roku pozostała na niezmienionym poziomie, co jest pozytywnym trendem po kilku kwartałach spadków”.

Wzrost zużycia farb i powłok w Afryce można przypisać rosnącemu zapotrzebowaniu na rozwój infrastruktury związanemu z pojawiającym się trendem wzrostu konsumpcji prywatnej, odpornemu przemysłowi motoryzacyjnemu w regionie i boomowi budowlanemu w takich krajach jak Kenia, Uganda i Egipt.

„W związku z rosnącą klasą średnią i rosnącymi wydatkami konsumpcyjnymi gospodarstw domowych, prywatna konsumpcja w Afryce stwarza znaczące możliwości rozwoju infrastruktury” – czytamy w raporcie AfDB.

W rzeczywistości bank zauważył, że w ciągu ostatnich 10 lat „wydatki na konsumpcję prywatną w Afryce stale rosną, co jest spowodowane takimi czynnikami, jak wzrost populacji, urbanizacja i rozkwit klasy średniej”.

Bank podaje, że prywatne wydatki konsumpcyjne w Afryce wzrosły z 470 miliardów dolarów w 2010 r. do ponad 1,4 biliona dolarów w 2020 r., co oznacza znaczną ekspansję, która wygenerowała „rosnący popyt na ulepszoną infrastrukturę, w tym sieci transportowe, systemy energetyczne, telekomunikację oraz infrastrukturę wodno-kanalizacyjną”.

Co więcej, różne rządy w regionie promują program mieszkań przystępnych cenowo, aby osiągnąć co najmniej 50 milionów jednostek mieszkalnych i rozwiązać problem niedoborów na kontynencie. To prawdopodobnie wyjaśnia gwałtowny wzrost zużycia powłok architektonicznych i dekoracyjnych w 2024 roku, a trend ten prawdopodobnie utrzyma się w 2025 roku, ponieważ wiele projektów ma zostać ukończonych w perspektywie średnio- i długoterminowej.

Tymczasem, chociaż Afryka spodziewa się, że w 2025 r. będzie cieszyć się rozkwitem przemysłu motoryzacyjnego, na rynku globalnym wciąż panuje niepewność związana ze słabym popytem globalnym, który zmniejszył udział kontynentu w rynku eksportowym, a także z niestabilnością polityczną w takich krajach jak Sudan, Demokratyczna Republika Konga (DRK) i Mozambik.

Przykładowo, przemysł motoryzacyjny Ghany, którego wartość w 2021 r. szacowano na 4,6 mld USD, do 2027 r. ma osiągnąć wartość 10,64 mld USD, wynika z raportu zarządu Dawa Industrial Zone, celowo zaprojektowanej enklawy przemysłowej w Ghanie, mającej pomieścić szeroką gamę gałęzi przemysłu lekkiego i ciężkiego z różnych sektorów.

„Ta tendencja wzrostu podkreśla ogromny potencjał Afryki jako rynku motoryzacyjnego” – czytamy w raporcie.

„Wzrost popytu na pojazdy na kontynencie, w połączeniu z dążeniem do osiągnięcia samowystarczalności produkcyjnej, otwiera nowe możliwości inwestycji, współpracy technologicznej i partnerstwa ze światowymi gigantami motoryzacyjnymi” – dodaje

W Republice Południowej Afryki Rada Biznesu Motoryzacyjnego (naamsa), będąca grupą lobbystyczną południowoafrykańskiego przemysłu motoryzacyjnego, podała, że ​​produkcja pojazdów w kraju wzrosła o 13,9%, z 555 885 sztuk w 2022 r. do 633 332 sztuk w 2023 r., „przekraczając globalny wzrost rok do roku w światowej produkcji pojazdów o 10,3% w 2023 r.”.

Pokonywanie wyzwań

Kondycja gospodarki Afryki w nadchodzącym roku będzie w dużej mierze zależeć od tego, jak rządy na kontynencie poradzą sobie z wyzwaniami, które mogą mieć również bezpośredni lub pośredni wpływ na europejski rynek powłok.

Przykładowo, szalejąca wojna domowa w Sudanie nadal niszczy kluczową infrastrukturę, taką jak transport, budynki mieszkalne i handlowe, a bez stabilności politycznej eksploatacja i konserwacja aktywów przez firmy zajmujące się powłokami lakierniczymi stały się niemal niemożliwe.

Zniszczenie infrastruktury stworzyłoby nowe możliwości biznesowe dla producentów i dostawców powłok w okresie odbudowy, jednak wpływ wojny na gospodarkę może być katastrofalny w perspektywie średnio- i długoterminowej.

„Wpływ konfliktu na gospodarkę Sudanu wydaje się być znacznie głębszy, niż wcześniej oceniano. Spadek realnej produkcji wzrośnie ponad trzykrotnie, do 37,5 procent w 2023 r., w porównaniu z 12,3 procent w styczniu 2024 r.” – podaje AfDB.

„Konflikt ma również znaczący wpływ na rozprzestrzenianie się wirusa, szczególnie w sąsiednim Sudanie Południowym, który jest w dużym stopniu zależny od rurociągów i rafinerii tego kraju, a także infrastruktury portowej do eksportu ropy naftowej” – dodano.

Według AfDB konflikt doprowadził do poważnych zniszczeń w najważniejszych obiektach przemysłowych, a także w głównej infrastrukturze logistycznej i łańcuchach dostaw, co doprowadziło do poważnych utrudnień w handlu zagranicznym i eksporcie.

Zadłużenie Afryki zagraża również zdolności rządów w regionie do inwestowania w sektory zużywające duże ilości powłok, takie jak budownictwo.

„W większości krajów afrykańskich wzrosły koszty obsługi długu, co nadwyrężyło finanse publiczne i ograniczyło możliwości rządowych wydatków na infrastrukturę i inwestycji w kapitał ludzki. To wszystko utrzymuje kontynent w błędnym kole, które więzi Afrykę na ścieżce niskiego wzrostu” – dodaje bank.

Jeśli chodzi o rynek południowoafrykański, Sapma i jej członkowie muszą przygotować się na trudniejszy reżim gospodarczy, ponieważ wysoka inflacja, deficyt energetyczny i problemy logistyczne ograniczają wzrost gospodarczy w sektorze wytwórczym i górniczym kraju.

Jednak biorąc pod uwagę prognozowany wzrost gospodarczy Afryki i spodziewany wzrost wydatków inwestycyjnych rządów w regionie, rynek powłok na tym kontynencie może również odnotować wzrost w roku 2025 i później.